Kahramanmaraş’ta yaşanan depremler, afetlere karşı güçlü yapılarda dikkat edilmesi gereken konuları bir kez daha gündeme getirdi.
Yapıların sarsıntılara karşı güçlendirilmesi ve usulüne uygun inşa edilmesi hayati önem taşımaktadır.
Karbon fiber gündemde
Ensonhaber’in canlı yayınına katılan karbon elyaf üreticisi ve Beşoğlu İnşaat Yönetim Kurulu Lideri Murat Beşoğlu, son dönemde adından söz ettiren ve karbon elyaf olarak da anılan donatıyı anlattı.
Beşoğlu, söz konusu sistemin dünyada 20 yılı aşkın süredir havacılık, uzay, silah ve tıp alanlarında kullanılan bir yöntem olduğunu söyledi.
“Betonun belli bir dayanım değerine sahip olması gerekir”
Bunların yanı sıra inşaat bölümünde karbon elyaf kullanılmaya başlandığını söyleyen Beşoğlu, detaylara da değindi:
Malzeme aslında kolay bir kumaş malzeme görüntüsündedir. Ancak çekme dayanımları çeliğe göre değişiklik gösterir. Binalara uygulanabilmesi için, beton bariz direnç pahasına gelmelidir. Karbon fiberi alıp sarmak işi bitirmez.
“Genellikle tek başına kullanılmıyor, betonarme perde ekliyoruz”
Güçlendirme projesinde çoğunlukla karbon fiber tek başına kullanılmaz, çünkü sarsıntının yıkıcı dalgaları, dikey dalga çok yıkıcı bir güce sahip değildir. Kolon üzerindeki karbon fiberin S dalgası dediğimiz yatay harekete tek artısı eğilme ve kayma momentlerini önemli ölçüde arttırmasıdır. Ancak tamamen durduramaz. Bu nedenle konut veya endüstriyel yapılar gibi binaları modellerken güvenlik katlarının sayısına göre üzerlerine betonarme perdeler ekliyoruz.
Kapatılarak binanın çökmesi önlenebilir.
Beşoğlu, bu perdelerin kolonların yatay hareketlerini engelleyebileceğini, binanın kapatılarak yıkılmasının sakıncalı hale gelebileceğini belirtti.
Boğaziçi’nden örnek: Köşkü ayağa kaldırdık
Murat Beşoğlu, İstanbul Boğazı’nda yaptıkları bir çalışmadan da örnek verdi. “Bir malikane vardı. Ayakta kalması için 12 katlı ve 800 gram karbonla inşa ettik.”dedi.
Bu güçlendirme işleminin çok önemli bir maliyeti olduğunu anlatan Beşoğlu, “Çünkü perde yapacak bölümümüz yoktu.”ifadesini kullandı ve ekledi:
Maliyet yüzde 40’ı geçerse yıkım daha mantıklı
Binanın mevcut binadan geçişinde maliyetiniz yüzde 40’ı geçiyorsa o binayı yıkmak çok daha mantıklı. Çünkü kalan ince işler yüzde 60’ı doldurup yüzde 120’ye ulaşacağı için binayı yıkıp yeniden yapmak daha ekonomik ve hızlı olacaktır.
